«اسماعیل زارعی‌کوشا» در کمتر از 3 سال معاونت اقتصادی استانداری را به 3 سرپرست سپرد و در این مدت عاجزتر از آن بود که بتواند برای اداره کل اقتصادی استانداری مدیر تعیین کند؛ گزارش‌های مراجع رسمی ثابت می‌کند او در حوزه اقتصادی، یک ویرانه به جانشینش تحویل می‌دهد.
«زارعی‌کوشا»، چهارم آذرماه 1400 و تنها چند روز پس از انتصاب به عنوان استاندار کردستان، «سیدکمال حسینی»، یکی از بانیان وضع موجود استان را به عنوان سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری منصوب کرد؛ کمتر از 9 ماه بعد، یعنی در 15 مرداد 1401، استاندار کردستان در حکمی «حامد قادرزاده» را به عنوان دومین سرپرست این معاونت منصوب کرد؛ ابوالمشاغل دولت سیزدهم در کردستان، 7 مرداد 1402 جای خود را به «علی نوری»، سومین سرپرست معاونت یاد شده داد و خود به جای آنکه بازخواست و چه بسا محاکمه شود! راهی دانشگاه کردستان شد؛ درباره عملکرد این فرد و ضرورت عزل بلادرنگ از سمت فعلی هم به زودی خواهیم نوشت.
تنها رزومه کاری اعلام شده در خبرگزاری دولت برای سومین سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری کردستان در دولت سیزدهم هم «معاون سازمان ملی مهاجرت» و «رایزن اقتصادی ایران در اربیل و سلیمانیه عراق» بود! رزومه، تقریباً هیچ!
با این سه فرمانده اقتصادی که «زارعی‌کوشا» منصوب کرد، کسی انتطار داشت اتفاقی مثبت برای اقتصاد کردستان بیافتد؟ راستی؛ کسی انتظار دارد این سه نفر به همراه ولی نعمت‌شان روزی بابت آنچه بر سر مردم این دیار آوردند پاسخ‌گو شده و پای میز محاکمه کشانده شوند؟ بماند.
در 34 ماهی که «زارعی‌کوشا» کاربدست بود، نگارنده درباره چندین شاخص اقتصادی، بارها قلم‌فرسایی کرد و گوشی شنوا نیافت؛ کار «زارعی‌کوشا» تمام است اما کسی که به عنوان جانشین او تعیین خواهد شد باید بداند چه تحویل گرفته است؛ نباید بداند؟!
بنای این وجیزه مروری مختصر بر چند گزارش اقتصادی منتشره توسط مراجع ذی‌صلاح است؛ باشد که این وضعیت در دولت چهاردهم با انتصاب یک استاندار توانمند ساماندهی شود.
تورم) طبق تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران، کردستان در نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها در مردادماه 1403، با نرخ تورم اعلامی 38 درصد، استان سوم کشور است؛ در این شاخص تنها دو استان وضعیتی بدتر از کردستان دارند.
در سه سال گذشته هرگاه گزارش شاخص قیمت مصرف کننده منتشر شد نام کردستان بر صدر جداول نقش بست و این تورم مضاعف هیچ‌گاه مهار نشد؛ شاید درست‌تر باشد بگوییم هیچ اراده‌ای برای مهار این تورم مضاعف در استان شکل نگرفت.
بیکاری) وضعیت بیکاری در استان کردستان در دولت سیزدهم آنقدر رو به وخامت گذاشت که داد رئیس جمهور فقید را هم درآورد تا آنجا که طبق خبری که جمعه 12 آبان 1402 در پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری منتشر شده، حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی، در جریان سفر به کردستان، دستور داد کارگروهی متشکل از معاون اجرایی رئیس جمهور، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و استاندار راه‌های رفع مشکل بیکاری نیروهای تحصیل‌کرده این استان را بررسی و در این زمینه راهکار ارائه دهند؛ هیچ خبری از تشکیل کارگروه منتشر نشد و اگر کارگروهی هم تشکیل شد، اقداماتش به جایی نرسید؛ نشان به آن نشان که رئیس جمهور فقید یک بار دیگر و در 16 اردیبهشت 1403 در نشست مشترک اعضای هیئت دولت با استانداران گفت: «در استان‌هایی که بیشترین آمار بیکاری را دارند، مثل کردستان، باید کارگروهی در دولت تشکیل شود و ما با مدیریت معاون اول، یک کار جدی در خصوص این قضیه انجام دهیم؛ باید یک کار ویژه سریع انجام شود تا این استان‌ها از وضعیت فعلی خارج شوند»؛ عمر دولت سیزدهم به سر آمد و خانواده‌ها و جوانان تحصیل کرده بیکارشان بهتر از هرکسی می‌دانند که وضعیت بیکاری استان تغییر کرده است یا خیر.
شاخص فلاکت) شاخص فلاکت به عنوان یکی از مهم‌ترین نشانگرهای اقتصادی، وضعیت رفاه اجتماعی را به خوبی به تصویر می‌کشد؛ این شاخص با ترکیب نرخ بیکاری و تورم سالانه محاسبه می‌شود و افزایش آن نشانه‌ای از وخامت اوضاع اقتصادی است. کردستان در سال 1402 در شاخص فلاکت هم استان سوم کشور بود؛ در این شاخص هم تنها دو استان وضعیتی بدتر از کردستان داشتند؛ تعجبی ندارد؛ دارد؟ استانی که با پروپاگاندا اداره شود، می‌تواند وضعیتی از این بهتر داشته باشد؟
محیط کسب و کار) آخرین گزارش منتشر شده درباره محیط کسب و کار ایران مربوط به بهار 1403 است؛ اتاق ایران در گزارش خود اعلام کرده، کردستان پس از فارس و هرمزگان بدترین محیط کسب و کار را در میان همه استان‌های کشور داشته است؛ همه آمارها با هم همخوانی دارند؛ عملکرد منصوبان دولت سیزدهم در کردستان ابداً قابل دفاع نیست؛ استان در لبه پرتگاه اقتصادی است و این را حتماً رئیس دولت چهاردهم به خوبی می‌داند که به دنبال انتصاب یک استاندار مقتدر برای کردستان است!
چک‌های برگشتی) طبق آخرین گزارش منتشره توسط بانک مرکزی، کردستان در نسبت تعداد چک‌های برگشتی به مبادله‌ای در تیرماه 1403 استان نخست کشور است؛ در استانی که میزان درک معاون اقتصادی استاندار در حدی باشد که در جلسه با کمیسیون هماهنگی بانک‌ها با «دستور»، پیگیر کاهش آمار چک‌های برگشتی باشد می‌توان انتظار جایگاهی بهتر از این برای استان داشت؟
تسهیلات بانکی) هرجا بحث اشتغال، کسب و کار، چک برگشتی و فلاکت در میان باشد نمی‌توان از نقش بانک‌ها در خلق اوضاع چشم‌پوشی کرد؛ تازه‌ترین آمار کل مانده تسهیلات و سپرده‌های ریالی و ارزی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به تفکیک استان در نیمه مرداد ماه منتشر شده است؛ بانک‌های کردستان 90 درصد منابع خود را تسهیلات پرداخت کرده‌اند؛ شاید این عدد مورد قبول بانک مرکزی باشد اما نباید بالاخره کسی به مردم این استان پاسخ دهد چرا در خراسان شمالی 152 درصد، در کهگیلویه و بویراحمد 131 درصد، در چهارمحال و بختیاری 126 درصد و در ایلام 113 درصد منابع بانکی تسهیلات پرداخت شده و در کردستان فقط 90 درصد؟ این سؤال را چه زمانی و چه کسی باید پاسخ دهد؟
مردمی که سرانه درآمدشان از نصف میانگین کشور کمتر است باید بدانند سرمایه به تاراج رفته معادن کردستان در بانک‌های کدام استان‌ها رسوب کرده است؟ مگر قرار نبود این حساب‌ها به داخل استان منتقل شود؟ پس چه شد آن واژه‌های دهن پرکنی که در این باره از زبان ناکوشا خارج شد؟ «وعده‌های آن لب چون قند کو؟» مانع انجام کار، گردن‌کلفتی یقه سفیدهاست یا بی‌عرضگی تیم اقتصادی دولت در کردستان؟
وقتی در استانی دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌ها حتی حاضر نمی‌شود درباره حساب بانکی معادن به نماینده مجلس گزارش دهد انتظار بهبود وضعیت اقتصادی مضحک نیست؟ نخستین قدم برای اصلاح وضعیت حاضر قلع و قمع مدیران بانکی است که با مردم همراه نبوده و برای ماندن در صندلی خود به هر خدعه و دروغی متوسل شده‌اند؛ استاندار دولت چهاردهم اگر نتواند بانک‌های استان را ملزم به همراهی با مردم کند باید فاتحه او را قبل از آمدنش بخوانیم!
سخن به درازا کشید؛ بهبود شاخص‌های اقتصادی در کردستان با شعار و جلسه و همایش و صد البته مدیران ناکارآمد هرگز محقق نخواهد شد؛ سازمان کلنگی مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان را باید کوبید و از نو ساخت؛ ساختار مدیریت اقتصادی در کردستان فشل است؛ نظام توزیع در استان ناکارآمد است؛ درباره مجمع منفعل نمایندگان کردستان در مجلس دوازدهم هم که یک سینه سخن داریم و خیلی زود درباره عملکرد غیرقابل قبول‌شان در این چند ماه خواهیم نوشت!
فرید کریمی
دریافت صفحه با کد QR