مرکز آمار ایران در واپسین روزهای سال گذشته و نخستین روزهای امسال دو گزارش جداگانه در باب نرخ بیکاری و نرخ تورم منتشر کرد؛ به زعم این قلم بی‌آنکه لازم باشد کسی به محتوای این دو گزارش مراجعه کند می‌تواند حدس بزند که کردستان در کجای جداول منتشره در این گزارش‌ها جا خوش کرده است!
 
الف) درگاه ملی آمار در گزارش «شاخص قیمت مصرف کننده ـ اسفندماه ١٤٠٢»  نرخ تورم سالانه در کردستان را 46.5 درصد اعلام کرده که استان در این شاخص، بعد از یزد، بدترین وضعیت را در بین استان‌های کشور دارد؛ کردستان در نرخ تورم سالانه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» و «کالاهای غیرخوراکی» با نرخ‌های 46 و 46.9 درصد هم استان دوم کشور است.
 
دولت چه زمانی می‌خواهد درباره این وضعیت به مردم توضیح دهد؟ چرا نرخ سالانه تورم در کردستان حدود 6 درصد از میانگین کشور بالاتر است؟
 
ب) مطابق گزارش دیگر مرکز آمار یعنی «چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار زمستان 1402»، کردستان با نرخ بیکاری 14.3 درصد پس از کرمانشاه بدترین وضعیت را در بین استان‌های کشور دارد؛ چندین روز از انتشار این دو گزارش گذشته و هنوز کسی به مردم توضیح نداده چرا نرخ بیکاری در کردستان 5.7 درصد از میانگین کشور بالاتر است؟
 
مگر ریاست محترم جمهور در سفر آبان ماه سال گذشته به کردستان «با تأکید بر ضرورت انجام یک اقدام ویژه برای اشتغال جوانان تحصیل کرده کردستانی» دستور ندادند کارگروهی متشکل از معاون اجرایی رئیس جمهور، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و استاندار، راهکارهای رفع مشکل بیکاری در این استان را بررسی و راهکار ارائه دهند؟ در شرایطی که بیش از 5 ماه از صدور دستور صریح رئیس دولت در سفر به کردستان گذشته، «اسماعیل زارعی‌کوشا» لازم نمی‌داند درباره کیفیت اجرای دستور حجت‌الاسلام رئیسی به مردم گزارش دهد؟ کارگروه تشکیل شد؟ اگر جواب سؤال مثبت است چرا هیچ خبری از نتایج جلسات احتمالی آن منتشر نمی‌شود؟ چه بررسی‌هایی انجام شده و کدام راهکارهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای رفع مشکل بیکاری ارائه شده است؟ اگر راهکار کوتاه مدت ارائه شده چرا کردستان هنوز دومین استان بیکار کشور است؟ اصلاً چه کسی باید به این سؤالات پاسخ دهد؟ اینها سؤالات مردم است؛ سؤالات تحصیل‌کردگان بیکار کردستان است و جواب این سؤال‌ها اطلاعات مستند قابل راستی‌آزمایی است نه اقدامات پوپولیستی و فحاشی به منتقد!
 
آنچه در باب نرخ تورم و بیکاری آمد، واقعیت کردستان مطابق گزارش‌های منتشره توسط یک مرجع صاحب صلاحیت است؛ تلخند ماجرا آنجاست که اینها را منصوبان ناکارآمد دولت سیزدهم در حوزه اقتصادی هم می‌دانند و با این وجود اطلاعات ناقص در این باب ارائه می‌کنند! می‌پرسید چطور ممکن است؟ بخوانید.
 
رئیس سازمان به اصطلاح مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان، 27 اسفندماه در دوازدهمین جلسه شورای اداری کردستان از کاهش 6 درصدی نرخ بیکاری استان در زمستان خبر می‌دهد و می‌گوید «این کاهش نرخ بیکاری نشان از آن دارد که جهت دهی ما در حوزه اشتغال صحیح بوده است»؛ استاندار کردستان هم 28 اسفندماه، در جلسه پایان سال مالی در سالن جلسات اداره کل اقتصادی و دارایی اعلام می‌کند «کاهش بیکاری دستاورد مهم امسال استان بود»؛ لابد با استناد به اطلاعات مخدوش «اکبر محمدی»!
 
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان به اظهار نظر در جلسه شورای اداری اکتفا نکرده و در دیدار با حجت‌الاسلام پورذهبی، نماینده محترم ولی فقیه در کردستان و نیز ماموستا رستمی، نماینده محترم مردم کردستان در مجلس خبرگان و امام جمعه سنندج اطلاعات ناقص درباره آمار بیکاری را تکرار و بی‌آنکه دلیل ماجرا را عنوان کند تنها به اعلام کاهش نرخ بیکاری بسنده می‌کند.
 
حالا سؤال این است آیا ارائه اطلاعات ناقص به مردم و نماینده ولی فقیه و امام جمعه دردی از دولت دوا خواهد کرد؟ آیا خودشیرینی نالازم و ناصواب «محمدی» کمکی به بهبود اوضاع استان خواهد کرد؟
 
هم رئیس سازمان به اصطلاح مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان می‌داند و هم ما می‌دانیم که مرکز آمار اطلاعات نرخ بیکاری را همیشه به همراه آمار نرخ مشارکت اقتصادی منتشر می‌کند؛ غیر از این است؟ اگر کسانی به اشتباه تصور می‌کنند که نرخ بیکاری از نسبت جمعیت بیکار به کل جمعیت کشور به دست می‌آید، «اکبر محمدی» حداقل باید این را بداند که در محاسبات اقتصادی کشور نرخ بیکاری از نسبت جمعیت بیکاران به جمعیت فعال اقتصادی به دست می‌آید، از همین رو برای بررسی نرخ بیکاری، تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی نیز باید لحاظ شود و می‌شود.
 
حالا که «محمدی» با طرح ادعای کاهش نرخ بیکاری گفته «شاخص‌های اقتصادی بیانگر جهت‌گیری صحیح فعالیت‌های دولت در کردستان است» بد نیست به این سؤال پاسخ دهد؛ نرخ مشارکت اقتصادی در زمستان 1402 نسبت به زمستان 1401 چه تغییری کرده است؟ نیازی به پاسخ او نیست! مرکز آمار اعلام کرده نرخ مشارکت اقتصادی در مقطع مذکور تنها در 10 استان کشور کاهش داشته و بیشترین کاهش پس از خراسان جنوبی در کردستان اتفاق افتاده و میزان آن 2.3 درصد بوده است؛ و این بدان معنی است که به علت نامساعد بودن وضعیت اشتغال، افراد بیکار از جستجوی شغل دلسرد شده و از بازار کار خارج ‌شده‌اند؛ این یعنی ناامیدی جویندگان کار از منصوبان ناکارآمد دولت سیزدهم در کردستان!
 
«اکبر محمدی» این واقعیت مهم را چطور از مخاطبان سخنانش پنهان کرده است؟ یکی از عوامل مهمی که نرخ بیکاری کردستان را در زمستان 1402 نسبت به زمستان سال قبل تقلیل داده، کاهش نرخ مشارکت اقتصادی بوده نه لزوماً افزایش اشتغال! به عبارت دیگر بخشی از جمعیت فعال کشور در این مدت به خیل جمعیت غیرفعال پیوسته‌اند و همین مسئله باعث بهبود ارقام شده است.
 
مثلی از مردمان سرزمین آفتاب تابان چنین نقل شده که  «ماهی از دهان می‌میرد» که کنایه‌ای است به محوریت دهان و ضرورت مراقبت از خروجی‌های آن که در صورت بی‌مبالاتی، چنان دهانی می‌تواند موجبات مهلکه «صاحب دهان» شود؛ منصوبان دولت در کردستان بد نیست کمی بیشتر مراقب آنچه تحویل جامعه می‌دهند، باشند.
 
سال‌هاست فریاد می‌زنیم که بخشی از تورم موجود در استان ناشی از «نابسامانی شبکه توزیع» است؛ مگر کسی گوش شنوا دارد؟ رئیس سازمان جهاد کشاورزی کردستان رسماً اعلام می‌کند قصابان در زمینه توزیع گوشت تنظیم بازار همکاری نمی‌کنند؛ مدیرکل تعزیرات حکومتی از عملکرد اتاق اصناف در بحث نظارت بر بازار و معرفی واحدهای متخلف به تعزیرات انتقاد کرده و بر لزوم ساماندهی اتاق اصناف، تأکید می‌کند؛ استاندار کردستان چه زمانی می‌خواهد این فریادها را بشنود و دست به عمل بزند؟ مدیرکل صمت کردستان چه زمانی می‌خواهد به وظایفش در ارتباط با اتاق اصناف عمل کند؟ دولت هنوز به این قناعت نرسیده که این استاندار کفایت لازم برای ساماندهی امور استان را ندارد؟ منتخبان مجلس دوازدهم می‌بینند کردستان با این استاندار به چه حال و روزی افتاده است؟
 
برخی اعضای تیم اقتصادی دولت در کردستان انگار با حلوا حلوا گفتن دچار توهم شیرین‌کامی شده‌اند! خروج کردستان از بحران بیکاری و تورم مضاعف با رپرتاژ دادن به نان‌خورهای رسانه‌ای و اقدامات پوپولیستی و افسانه‌سرایی و قسم حضرت عباس و سالوسی کاسه‌لیسان محقق نمی‌شود.
 
می‌گویند قدیم‌ها در معادن، قفس قناری می‌گذاشتند چون به محض افزایش گاز منو‌اکسیدکربن، پرنده می‌مرد و کارگران متوجه مسموم شدن فضای معدن می‌شدند و دست از کار می‌کشیدند؛ آمارهای اقتصادی مراجع صاحب صلاحیت می‌گوید «قناری اقتصاد کردستان» مرده است؛ منصوبان دولت سیزدهم در کردستان می‌خواهند بپذیرند یا نه بر اصل ماجرا خدشه‌ای وارد نیست.
 
فرید کریمی