یکم) بانک مرکزی هفته گذشته تازه‌ترین آمار چک‌های مبادله‌ای را منتشر کرد، کردستان در تعداد چک‌های برگشتی به مبادله‌ای پس از کهگیلویه و بویراحمد و لرستان، استان سوم کشور اعلام شد؛ اهمیت آمار چک‌‌های برگشتی به آن دلیل است که افزایش یا کاهش این آمار گویای میزان رکود در بازار و اقتصاد است، آمار چک‌های برگشتی، شاخصی است که با زبان ریاضی، یک ارزیابی واقع‌بینانه از وضعیت اقتصادی یک استان ارائه می‌کند؛ آمار این شاخص بار دیگر از حال ناخوش کسب و کار در کردستان خبر می‌دهد و دیگر نیازی به اثبات نیست که منصوبان تیم اقتصادی دولت سیزدهم در کردستان هیچ برنامه‌ای برای سامان‌دهی به وضعیت نامناسب این شاخص ندارند و اگر برنامه‌ای هم وجود داشته با شکست مواجه شده است.
 
«علی نوری» که 6 ماه قبل به عنوان سومین سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کردستان منصوب شد، مدتی پس از حضورش در استان با مدیران بانک‌ها جلسه برگزار کرد و ظاهراً موضوع چک‌های برگشتی را در دستور کار بررسی قرار داد؛ ده روز بعد از انتصاب «نوری» به دعوت او در دفتر کارش با هم دیدار کردیم؛ به درخواست خودش تحلیل گزارش‌های اقتصادی ارائه شده در این رسانه بویژه در شاخص چک‌های برگشتی را برایش ارسال کردم؛ امیدوار بودم با تشخیص یکی از دردهای مزمن اقتصاد کردستان راهی برای درمان آن پیدا کند؛ البته با رصد برخی شواهد و قرائن که در فرصتی دیگر به آنها خواهم پرداخت، متوجه شدم فرمانده تازه تیم اقتصادی دولت در کردستان هم در پاسخ به انتظارات مردم به سرنوشت دو سرپرست پیش از خود دچار خواهد شد و شد!
 
دوم) این، همه واقعیت تازه‌ترین کارنامه عملکرد تیم اقتصادی دولت در کردستان نیست؛ مرکز آمار، جمعه، 6 بهمن‌ماه جاری، تازه‌ترین گزارش شاخص قیمت مصرف کننده ـ دی‌ماه ١٤٠٢ را منتشر کرد؛ طبق اطلاعات منتشره، کردستان در تورم نقطه به نقطه دی‌ماه 1402 استان دوم و در تورم سالانه منتهی به همین ماه، استان سوم کشور است؛ درباره تورم در کردستان نه ما دیگر چیزی برای گفتن داریم و نه تیم اقتصادی دولت؛ البته این تیم قبلاً هم چیزی برای ارائه نداشته است؛ منصوبان اقتصادی استاندار کردستان، حالا دیگر به مرده بیشتر شباهت دارند تا زنده؛ انگار دست‌شان از دنیا کوتاه شده و هیچ کاری از آنها ساخته نیست؛ نشانه‌ای هم در دست نیست که دولت مرگ آنها را باور کرده باشد تا برای خاکسپاری‌شان برنامه بچیند!
 
«اسماعیل زارعی کوشا» در باب آنچه در دولت سیزدهم بر سر کردستان آمده بی هیچ تردیدی شایسته سرزنش و بازخواست است اما انصاف حکم می‌کند که درباره آنچه همراهان ناهمدل بر سر این استاندار جوان آوردند و توصیه‌های دلسوزانه‌ای که جنابش هرگز نشنید و اگر شنید نپسندید، باز هم قلم بزنیم!
 
در چند گزارش قبلی شاخص قیمت مصرف کننده که موضوع تورم مضاعف مواد خوراکی در رسانه منتقد برجسته شد یکی دیگر از مقصران وضعیت کنونی استان به جای آنکه به تقصیر اقرار کرده و واقعیت را به استاندار منتقل کند و از مردم به دلیل ناتوانی در انجام بخشی از وظایف، طلب بخشش کند، با عرض پوزش ماله به دست گرفت و با پناه بردن به رسانه مورد وثوق این دولت و مورد احترام دولت قبل! دست به توجیه وضعیت غیرقابل قبول استان زد! شوربختانه مضمون همان سخنان هم بعدها از قول استاندار در جلسه شورای اداری استان نقل گردید.
 
8 دی‌ماه استاندار کردستان را به دلیل وضعیت تورم استان و با استناد به آخرین گزارش مرکز آمار در باب تورم نقطه ای مواد خوراکی مورد انتقاد قرار دادیم؛ 12 دی‌ماه «فارس» از قول «اکبر محمدی»، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان که 7 ماه قبل در این سمت منصوب شده، دلیل نرخ بالای تورم در کردستان را «سهم هزینه‌های خوراک در سبد هزینه‌ای استان» عنوان کرد! 17 دی‌ماه هم استاندار کردستان همین مضمون را در مراسم تجلیل از واحدهای صنعتی و معدنی اینگونه بیان کرد: «با توجه به اینکه بخش زیادی از سبد خانوار در کردستان به بخش خوراکی مربوط می شود این مسئله بر نرخ تورم در استان تأثیر گذاشته است»؛ تعبیر گفته «زارعی‌کوشا» و «محمدی» به زبان ساده این است: چون درآمد سرانه مردم در کردستان پایین است و مردم غالب درآمد خود را برای خوراک هزینه می‌کنند تورم در این شاخص در استان بالا رفته است»؛ غیر از این است جناب رئیس برنامه‌ریزی کردستان؟!
 
اما؛ هنوز یک ماه از اظهارات «اکبر محمدی» و «اسماعیل زارعی‌کوشا» نگذشته، حالا مرکز آمار در گزارش تازه خود اعلام کرده، کردستان در تورم نقطه‌ای کالاهای غیرخوراکی هم استان سوم کشور شده است؛ ایضاً در همین گزارش آمده که کردستان در نرخ تورم سالانه کالاهای غیرخوراکی هم استان چهارم کشور است؛ رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، باز هم چیزی برای گفتن به «فارس» و استاندار دارد؟!
 
القصه؛ «علی نوری» و «اکبر محمدی»، بال‌های «اسماعیل‌ زارعی‌کوشا» برای ساماندهی وضعیت رقت‌بار اقتصادی مردم کردستان هستند!  این قلم با همه نقدهایی که بر عملکرد استاندار وارد می‌داند، به حکم انصاف، «اسماعیل زارعی‌کوشا» را شایسته ترحم می‌داند! رجاء واثق داریم هرکس لشکر شکست‌خورده و صدالبته ناهمدل «زارعی‌کوشا» را با همراهان یکدست و همدل «مرادنیا» و «زاهدی»، دو استاندار دولت قبل در کردستان مقایسه کند،  دلش به حال این استاندار می‌سوزد؛ نمی‌سوزد؟!
 
فرید کریمی