یک کیلو گوشت گوسفندی بدون دنبه و یک کیلو گوشت گوساله بدون چربی و استخوان که 30 آذرماه با قیمتی بین 215 تا 235 هزار تومان در سنندج به دست مصرف کننده میرسید، دیروز به قیمت 305 هزار تومان عرضه شد؛ البته قیمتهای ذکر شده برای پایان آذر و همچنین دیروز حدودی بوده و ممکن است در برخی مناطق بیشتر یا کمتر بوده باشد.
این چند سطر نه همه ولی بخشی از واقعیت بازار گوشت گرم در سنندج است و مردم با آن مواجه شدهاند؛ اگرچه کار رسانه اطلاعرسانی، روشنگری و تحلیل اخبار است اما به چند دلیل زیر شاید مصلحت باشد کمی از آرمانگرایی رسانهای فاصله گرفت؛ نخست) به زعم راقم این سطور، برخی، بل اغلب کاربدستان دولت سیزدهم در کردستان بیرمقترین نقدهای ولو مستند را هم برنمیتابند و انتقادپذیریشان چیزی جز یک ادعای ویترینی نیست دوم) به دلایلی فعلاً قانع شدهام بین دو گانه «پایبندی تام و تمام به وظایف حرفهای روزنامهنگاری» و «تأمین معیشت و امنیت روانی»، به نفع دومی پا پس بکشم؛ و سوم) به توصیه دوستان عزیزم که جوی آب باریکه معیشتم از زیر پای مبارکشان میگذرد بنا دارم تا فضا چنین غبارآلود است با پای چوبین که شوربختانه سخت بیتمکین هم هست قدم در راه نقد بگذارم، «تا که قبول افتد و که در نظر آید»...
اما؛ گرچه گرد آلود فقرم شـرم باد از همتم اگر به استاندار محترم کردستان به عنوان مسئول همه اتفاقات ریز و درشتی که در این استان به واسطه عمل زیردستانش واقع میشود، زنهار ندهم که بالا بردن هزینه نقد دولت سیزدهم در کردستان تیشه زدن به ریشه همین دولت است؛ آقای زارعیکوشا حتماً میداند و اگر این مهم را فراموش کرده باید به وی یادآوری کرد، امر به تنگ کردن عرصه فعالیت رسانه منتقد با ترسیم خطوط واهی و به شیوه کاملاً ناشیانه تنها نتیجهاش وارد کردن آسیب جدی به نقد کارشناسی حوزههای هدف آسیب در این استان است و اگر توان مدیران همیشه مرعوب میانی دولت در کردستان کماکان صرف عمل به دستورات همراهان ناهمدل استاندار و بانیان وضع موجود همچون رئیس فلان سازمان عریض و طویل در جهت حاشیهسازی برای دولت و دوقطبی کردن فضای استان شده و آن رئیس کجفهم با آن اختیارات وسیع و حساس بخواهد همچنان ناکامانه تلاش کند فضای نقد رسانهای در کردستان را به اندازه قواره خود خفیف نماید، دود این رویکرد ناصواب هم در کوتاه مدت و هم در دراز مدت، توأمان به چشم دولت و ملت خواهد رفت.
سخن به درازا کشید؛ سخن از افزایش کمسابقه قیمت گوشت قرمز در کردستان بود؛ این امر اگر چه مختص به کردستان نیست اما افزایش قیمت در استان لجامگسیختهتر از برخی نقاط دیگر کشور به نظر میرسد؛ دلایل افزایش قیمت گوشت در کشور را دستاندرکاران غالباً دلایلی چون ذبح دامهای مولد به دلیل خشکسالی، تصمیم مردادماه دولت برای آزاد کردن صادرات دام، افزایش تقاضای خرید گوشت گرم به دلایلی چون سرمای هوا و کاهش عرضه دام، هزینهبردار شدن تولید گوشت به دلیل گرانی و مشکل تأمین نهاده عنوان میکنند.
اما در کنار اینها نباید از نظر دور داشت که گوشت قرمز نرخ مصوب ندارد و قیمت را در عالم واقعیت عرضه و تقاضا تعیین میکند دلالان سودجو قیمتهای دلخواه خود را ارائه میکنند و چون نظارت مؤثری وجود ندارد قیمتها روز به روز بالاتر میرود.
تعیین دستوری قیمت گوشت، بیعملی مسئولان محترم و میدانداری دلالان تقریباً محترم را همیشه باید در نابسامانی بازار کشور مد نظر قرار داد؛ روز گذشته قیمت دستوری نوع گوشتی که در کردستان با قیمت 305 هزار تومان به دست مشتری میرسید توسط جهاد کشاورزی 250 هزار تومان تعیین شده بود؛ 55 هزار تومان اختلاف در قیمت یک کیلو گوشت «گوسفندی بدون دنبه» و «گوساله بدون چربی و استخوان».
یک سؤال؛ اگر رئیس سازمان جهاد کشاورزی کردستان، کارگروه تنظیم بازار استان، استاندار و تیم اقتصادی تحت امرشان در کردستان خبر دارند که روز چهارشنبه هفته گذشته قیمت یک کیلو گوسفند زنده 130 هزار تومان و گوساله زنده 108 تا 110 هزار تومان؛ قیمت یک کیلو گوشت گوسفند کشتاری نر 275 هزار تومان و گوساله کشتاری نر 220 هزار تومان بوده که پیگیریها گویای این واقعیت است، آقایان فکر نمیکنند تنها قصابی گوشت مورد نظر را با قیمت دستوری 250 هزار تومان به مصرف کننده عرضه میکند که خدای ناکرده دچار زوال عقل شده باشد؟
باخبرم رئیس جهاد کشاورزی کردستان حداقل از 12 دیماه تاکنون تلاش میکند (بخوانید ناکامانه) تا از طریق اتحادیه دامداران استان، دام مورد نیاز فقط یک قصابی سنندج را با هدف تعدیل 10 تا 15 هزار تومانی قیمت تأمین کند؛ نخست قرار بود این کار برای همه قصابانی که اعلام آمادگی کنند انجام شود بعد که هنگامه عمل پیش آمد بحث به تأمین گوشت چند قصابی منتخب تقلیل یافت سرانجام به یک قصابی رسید و تحقیقاً تاکنون دریغ از تأمین گرمی گوشت!
کنترل بازار گوشت در کردستان نیازمند یک تدبیر اساسی تحت خرد جمعی است؛ ممانعت از قاچاق دام و تأمین نهاده برای تولیدکنندگان با قیمت مناسبتر «در دراز مدت» و عرضه گسترده گوشت منجمد به بازار به صورت مستقیم و بدون دخالت دلالان توسط دولت در کنار عرضه گوشت گرم گوسفندی وارداتی از ارمنستان و گرجستان که رئیس شورای تأمین دام کشور وعده واردات آن تا به تعادل رسیدن قیمتها را چند روز پیش داد «در کوتاه مدت»، شاید بتواند مرهمی بر زخم گرانی در بازار گوشت باشد.
فرید کریمی